Gençlerbirliği Spor Kulübü 14 Mart 1923'te Ankara'da kurulan, Cumhuriyet ile aynı yıl kurulması nedeniyle Cumhuriyet Takımı olarak da anılan, forma renkleri kırmızı-siyah olan spor kulübü.
[1]
Ankara'da futbolun 1917-1918 yıllarından itibaren oynandığı kabul edilmektedir. O zamanlar nüfusu 20 bin civarında olan kentte, 1920'de ilk takımlar kurulmaya başlanmıştır: Sultani İdman Yurdu, Ankara İdman Yurdu, Anadolu Sanatkarangücü, Talimgahgücü, Bahriyegücü. Maçlar, bugün Cebeci Stadı'nın bulunduğu alanda bulunan Cebeci çayırında oynanmaktaydı.
Ankara Futbol Birliği'nin 1921'de Ankara Ligi'ni oluşturması ile, Ankara'da ilk resmi futbol müsabakası 26 Ekim 1922'de Anadolu Sanatkarangücü ve Talimgahgücü arasında oynanmıştır.
Ankara'nın ilk takımlarından birisi ise Ankara Sultanisi (diğer adıyla Ankara Erkek Lisesi) takımıdır. Futbola meraklı olan Münif Kemal (Ak)'in teşvikleriyle Ankara Sultanisi beden eğitimi hocası Ekrem Bey'in yönetiminde iddialı bir futbol takımı oluşturulmuştur. Ancak, Ekrem Bey'in bazı yetenekli oyuncuları takıma almaması Gençlerbirliği kulübünün kuruluşuna önayak olmuştur.
Takıma alınmayan öğrencilerin ayrı bir kulüp kurma girişimi, 14 Mart 1923'te "Gençlerbirliği Spor Külübü" adı tescil ettirilerek tamamlanmıştır.
Kulüp kurulur kurulmaz Sultani takımı maça çağrılır. Yapılan maçı Gençlerbirliği 3-0 kazanınca iki kulübün birleşmesi eğilimi oluşur. Bir rivayete göre, Gençlerbirliği'ni kuran öğrenciler kırmızı-siyah Ankara gelinciklerinden bir buket yaparak hocalarının gönlünü almaya gidecekler, kulübün rengi gelinciklerin kırmızı-siyahı ile pekişecektir.
1923/1924 sezonunda Ankara Sultanisi liglerden çekilmiş, artık sadece Gençlerbirliği kalmıştır. Ancak Sultani ile kulüp arasındaki gerilim bir süre daha devam edecektir.
Gençlerbirliği ilk kongresini 1925 Mart ayında gerçekleştirir. Bu kongreden bir süre sonra, Gençlerbirliği'ne dahil olan Sultani öğrencileri Ankara Sultanisi eski müdürü Münif Kemal'i ziyaret ederek gönlünü alırlar, ve kulübün başkanlığını teklif ederler. Münif Kemal Bey bu öneriyi kabul eder ve 9 yıl boyunca sürecek başkanlığının başlaması ile birlikte Sultani ile kulüp arasındaki gerginlik sona erer.
[2]
| Görev Tarihi |
Adı |
| 1923-1936 |
Münif Kemal Ak |
| 1936-1943 |
Saffet Gürol |
| 1943-1944 |
Namık Ambarlıoğlu |
| 1944-1946 |
Fevzi Magat |
| 1947-1948 |
Namık Katoğlu |
| 1948-1949 |
Yusuf Bahri |
| 1949-1950 |
Orhan Şeref Apak |
| 1950-1952 |
Reşat Taşer |
| 1952-19.. |
Nuri Togay |
| 1955-1957 |
Mümtaz Tarhan |
| 1957-1958 |
Ahmet Salih Korur |
| 1958-1961 |
Orhan Şeref Apak |
| 1961-1963 |
Turhan Ogan |
| 1964-1965 |
İbrahim Sıtkı Hatipoğlu |
| 1965-1966 |
Yılmaz Mete |
| 1966-1967 |
İsmet Sezgin |
| 1968-1968 |
Hadi Özbay |
| 1968-1969 |
Necip Türegen |
| 1969-1970 |
Ali Tuzcuoğlu |
| 1970-1972 |
Adil Evrensel |
| 1972-1974 |
Sezai Diblan |
| 1976-1977 |
Hasan Şengel |
| 1977- |
İlhan Cavcav |
Gençlerbirliğinin taraftar topluluguna ALKARALAR denir.
Ulusal Başarılar [değiştir]
Türkiye Futbol Birinciliği : 1941 ve 1946
1986-1987: Federasyon Kupası Şampiyonluğu
Maçlar:
* 5. Tur 1. Maç: Gençlerbirliği 5-1 Zonguldakspor
* 5. Tur 2. Maç: Zonguldakspor 1-0 Gençlerbirliği
* 6. Tur 1. Maç: Gençlerbirliği 3-1 Bursaspor
* 6. Tur 2. Maç: Bursaspor 1-0 Gençlerbirliği
* Çeyrek Final 1. Maç: Gençlerbirliği - Trabzonspor : 1 - 0
* Çeyrek Final 2. Maç: Trabzonspor - Gençlerbirliği : 0 - 0
* Yarı Final 1. Maç: Gençlerbirliği - Malatyaspor : 3 - 0
* Yarı Final 2. Maç: Malatyaspor - Gençlerbirliği : 1 - 1
* Final 1. Maç: Gençlerbirliği - Eskişehirspor : 5 - 0
* Final 2. Maç: Eskişehirspor - Gençlerbirliği : 2 - 1
2000-2001 : Türkiye Kupası Şampiyonluğu
Maçlar :
* 3. Kademe : Gençlerbirliği - Mobella : 7 - 1
* 4. Kademe : Çaykur Rize - Gençlerbirliği : 1 - 2
* Çeyrek Final: Gençlerbirliği - Kocaelispor : 4 -2 (Uzatmalarda)
* Yarı Final : Beşiktaş - Gençlerbirliği : 1 - 1 (3-5 Penaltılarla)
* Final : Gençlerbirliği- Fenerbahçe 2-2 (6-3 Penaltılarla)
Uluslararası Başarılar [değiştir]
Avrupa Kupaları [değiştir]
Gençlerbirliği, 1987 yılında Türkiye Kupası'nı kazanarak Kupa Galipleri Kupası'nda oynamaya hak kazandı. Bu kupada Sovyetler Birliği'nin Dinamo Minsk takımına deplasmanda 2-0, evinde 2-1 yenilerek ilk turda elendi.
1994-1995 sezonunda, Türkiye 1. Ligi'ni 5. sırada bitirerek İnter-Toto Kupası'nda ülkemizi temsil etmiştir. Mücadele ettiği 11. grupta 2 galibiyet, 1 beraberlik ve 1 mağlubiyetle 3. sırada yer alarak elenmiştir.
2001-2002 sezonunda katıldığı UEFA Kupası'nın ilk turunda İsveç'in Halmstad takımıyla eşleşen Gençlerbirliği ilk maçta Ankara'da 1-1 berabere kaldığı rakibine deplasmanda 1-0 yenildi ve kupaya erken veda etti.
Gençlerbirliği Avrupa'daki en büyük başarısını 2003-2004 sezonunda yakaladı. UEFA Kupası'nın ilk turunda İngiltere'nin Blackburn Rovers takımını evinde 3-1 yenen Gençlerbirliği, rövanş maçında rakibiyle 1-1 berabere kalarak 2. tura geçti. 2. turda Portekiz'in Sporting Lizbon takımıyla eşleşen Gençlerbirliği, evindeki ilk maçı 1-1 berabere bitirmesine karşın, deplasmandaki rövanşı 3-0 kazanmayı başararak 3. tura çıktı. 3. turda İtalya'nın Parma takımını deplasmanda 1-0, Ankara'da 3-0 yenerek 4. tura çıktı. 4. turda İspanya'nın Valencia takımıyla eşleşti. Ankara'daki ilk maç 1-0 kazanıldı, İspanya'daki rövanş maçının normal süresi 1-0 sona erdi. Uzatma dakikalarında yediği gole karşılık veremeyen Gençlerbirliği, 2-0'lık yenilgiyle kupaya bu turda veda etti. Gençlerbirliği'nin bu turdaki rakibi Valencia UEFA kupasını kazanma başarısı gösterdi, Gençlerbirliği ise 2004 senesinde UEFA Kupası'nı kazanan Valencia'yı yenebilen tek takım oldu.
Gençlerbirliği, 2004-2005 sezonunda UEFA Kupası'nın 2. ön eleme turunda Hırvatistan'ın Rijeka takımıyla eşleşti. Evindeki maçı 1-0 kazanan Gençlerbirliği, rövanş maçını 2-1 kaybetmesine rağmen ilk tura çıkmayı başardı. İlk turda Yunanistan'ın Aegaleo (Egaleo okunur) takımına deplasmanda 1-0 kaybettiği maçın rövanşında 1-1 berabere kalarak elendi.
Tüm Avrupa Kupası Maçları [değiştir]
Lig Mücadeleleri [değiştir]
Turkcell Süper Lig: 1958-1970, 1983-1988, 1989- (Not: 1959'da oynanan ilk 1. Lig 1958-1959 sezonu olarak gösterilmiştir.)
1. Lig: (2. Kademe): 1970-1979, 1980-1983, 1988-1989
2. Lig: (3. Kademe) 1979-1980
3. Lig: (4. Kademe) -
2007/08 Takım kadrosu [değiştir]
Gençlerbirliği, Yılın Futbolcusu (2004–2008) [değiştir]
Gençlerbirliği, En Çok Forma Giyen Futbolcular [değiştir]
Gençlerbirliği, En Çok Gol Atan Futbolcular [değiştir]
Gençlerbirliği, Teknik Direktörler [değiştir]
Dış bağlantılar [değiştir]
- Ankara Rüzgarı - Gençlerbirliği Tarihi (Tanıl Bora, 2003) (ISBN 975-92422-0-6) (Gençlerbirliği Kuruluşu ve Tarihi ile ilgili bilgiler bu kitaptan alınmıştır.)
